Dział programowy

Tematy jednostek metodycznych

Wymagania programowe

Podstawowe

Uczeń potrafi:

Stopień wymagań

Ponadpodstawowe

Uczeń potrafi:

Stopień wymagań

I Podstawy mikroekonomii

1. Podstawowe pojęcia ekonomiczne

• opisać przedmiot badań ekonomii

K

• rozróżnić potrzeby ekonomiczne
  i nieekonomiczne

R

• wymienić potrzeby, środki i sposoby ich zaspokajania

K

• określić role dóbr wolnych
  i dóbr ekonomicznych
  w zaspokajaniu potrzeb

R

• wyjaśnić pojęcia wybór i koszt alternatywny

K

• ustalić zasoby potrzebne do wytworzenia dóbr
  i usług

R

• scharakteryzować systemy ekonomiczne

P

• wyjaśnić konieczność dokonywania wyborów ekonomicznych

D

• dokonać wyboru ekonomicznego przy pomocy analizy korzyści
  i kosztów

D

• określić koszt alternatywny dokonanego wyboru

R

• scharakteryzować    sposoby rozwiązywania problemów niedoboru w różnych systemach ekonomicznych

D

2. Działanie mechanizmu rynkowego

• wymienić podmioty
  w gospodarce rynkowej

K

• wykazać współzależność działających na rynku podmiotów gospodarujących

D

• wyjaśnić pojęcie rynku, jego rodzaje i funkcje

K

• wyjaśnić działanie prawa popytu i prawa podaży

R

• scharakteryzować elementy rynku: popyt, podaż, cenę

K

• wyjaśnić zmiany w popycie i podaży spowodowane czynnikami nie cenowymi

R

• opisać zjawisko równowagi rynkowej oraz przejawów jej braku

P

• zinterpretować wskaźniki elastyczności popytu
  i podaży

D

• objaśnić działanie mechanizmu rynkowego

P

• uzasadnić znaczenie elastyczności popytu
  i elastyczności podaży przy podejmowaniu decyzji ekonomicznych przez producenta i konsumenta

R

• obliczyć elastyczność popytu i podaży

P

• uzasadnić wpływ ograniczenia budżetowego i użyteczności na decyzje konsumenta

D

• wyjaśnić podstawy decyzji konsumenta na rynku

K

• uzasadnić konieczność równoważenia rynku dóbr
  i usług

R

• obliczyć użyteczność całkowitą, przeciętną
  i marginalną

P

• opisać zjawisko równowagi konsumenta

R

• sporządzić budżet indywidualny i budżet gospodarstwa domowego

P

• obliczyć koszty całkowite, jednostkowe i marginalne

D

• wykazać wpływ zmiany dochodów oraz zmiany cen na strukturę konsumpcji

P

• wyjaśnić znaczenie technicznego optimum produkcji

R

• rozróżnić koszty stałe
  i zmienne

K

• wyjaśnić podstawy decyzji producentów gospodarujących
  w różnych strukturach rynkowych

R

• scharakteryzować struktury rynku

P

• ocenić efektywność rynku konkurencyjnego w krótkim i długim okresie

D

3. Rynki czynników wytwórczych

• wyjaśnić pojęcia popytu i podaży na rynku pracy

K

• wyjaśnić mechanizm równowagi rynkowej na rynku pracy

R

• wymienić czynniki determinujące popyt na pracę i podaż pracy

K

• wyjaśnić mechanizm równowagi rynkowej na rynku kapitałowym

R

• wyjaśnić pojęcia popytu
  i podaży na rynku kapitałowym

K

-     wykazać wpływ     eksploatacji zasobów naturalnych na środowisko przyrodnicze

D

• wymienić czynniki determinujące popyt
  i podaż na rynku kapitałowym

P

• wyjaśnić pojęcia popytu
  i podaży na rynku zasobów naturalnych

K

II Podstawy makroekonomii

1.Kategorie makroekonomiczne

• wyjaśnić pojęcie makroekonomii

K

• zinterpretować mierniki ekonomicznej aktywności zawodowej

D

• wymienić podstawowe problemy makroekonomiczne

K

• określić społeczne
  i ekonomiczne skutki bezrobocia

R

• rozpoznać rodzaje bezrobocia

P

• określić przyczyny wzrostu cen w gospodarce

R

• scharakteryzować metody walki z bezrobociem

P

• zinterpretować indeks cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI)

D

• rozpoznać rodzaje inflacji

• obliczyć roczną stopę inflacji

R

• wymienić sposoby walki z inflacją

P

• określić skutki spadku siły nabywczej pieniądza

D

• uzasadnić potrzeby ingerencji rządu w procesy gospodarcze

P

• określić koszty i korzyści inflacji

R

• objaśnić podstawowe metody obliczania Produktu Krajowego Brutto

P

• wyjaśnić związki zachodzące pomiędzy uczestnikami obiegu okrężnego produktu
  i dochodu w gospodarce

R

• wymienić ekonomiczne funkcje państwa

K

• wyjaśnić celowość: pomiaru Produktu Krajowego Brutto (PKB)

R

• scharakteryzować rolę państwa w gospodarce rynkowej

P

• obliczyć realny PKB
  i uzasadnić celowość jego stosowania

R

• wymienić mierniki systemu rachunkowości społecznej

K

• wyjaśnić zależność między PKB, Produktem Krajowym Netto, dochodami osobistymi
  i dyspozycyjnymi dochodami osobistymi

D

• wyjaśnić działanie modelu zagregowanego popytu (AD)
  i zagregowanej podaży (AS)

P

-     obliczyć PKB metoda     sumowania produktów, sumowania dochodów, sumowania wydatków

R

• wymienić przyczyny nierównomiernego rozwoju gospodarczego

K

-      wskazać konsekwencje

       zachwiania równowagi      gospodarczej

P

2.Budżet i polityka fiskalna

• zidentyfikować pojęcie budżetu państwa

K

• wyjaśnić wpływ podatków
  i wydatków budżetowych na zagregowany popyt

D

• wymienić funkcje budżetu państwa

P

• wykazać wpływ instrumentów polityki fiskalnej na decyzje podmiotów gospodarujących

D

• scharakteryzować dochody i wydatki budżetu państwa

P

-     uzasadnić stosowanie    ekspansywnych
i restrykcyjnych narzędzi polityki fiskalnej
w zależności od stanu koniunktury gospodarczej

D

-    scharakteryzować funkcje i cechy podatków

P

3.Pieniądz i polityka monetarna

• wyjaśnić istotę i funkcje pieniądza

K

• obliczyć ilość wykreowanego pieniądza

R

• wymienić czynniki determinujące popyt na pieniądz i podaż pieniądza

P

• przedstawić w formie graficznej równowagę na rynku pieniężnym i jej zmiany

R

• zidentyfikować podmioty kreujące podaż pieniądza

P

• wyjaśnić zależność podaży pieniądza od instrumentów polityki monetarnej

D

-      przedstawić rolę banku centralnego w państwie

P

• określić wpływ instrumentów polityki monetarnej na zagregowany popyt

D

-     uzasadnić: stosowanie ekspansywnych
i restrykcyjnych narzędzi polityki monetarnej
w zależności od stanu koniunktury gospodarczej

D

4.Ekonomia gospodarki otwartej

• rozpoznać pojęcia związane z polityką handlową i walutową państwa, np., bilans płatniczy i jego części, bilans handlowy, terms of trade, kursy walut, kursy sztywne, płynne, stałe, aprecjacja, deprecjacja, dewaluacja, rewaluacja

P

• wykazać znaczenie wymiany gospodarczej dla gospodarki kraju

R

• rozróżnić narzędzia zagranicznej polityki handlowej stosowane w różnych formach współpracy międzynarodowej

P

• obliczyć korzyści komparatywne

D

-      przedstawić korzyści i koszty stosowania zmiennych kursów walutowych

P

• wyjaśnić zasadność ograniczeń w handlu zagranicznym

R

-      wyjaśnić znaczenie równowagi bilansu płatniczego dla gospodarki kraju

D

III Podmioty gospodarcze na rynku

1.Działalność przedsiębiorstw produkcyjnych

• wymienić funkcje i przedmiot działania przedsiębiorstw produkcyjnych

K

• obliczyć czas trwania cyklu produkcyjnego

R

• zidentyfikować pojęcia
  z zakresu organizacji procesu produkcji, np. elementy struktury procesu technologicznego, gniazdowe i liniowe rozmieszczenie stanowisk roboczych, formy organizacji procesu produkcji, cykl produkcyjny, typ produkcji, rytmiczność produkcji

P

• rozróżnić elementy struktury procesu technologicznego

R

• wymienić metody rozmieszczenia stanowisk roboczych

K

• porównać przedsiębiorstwa o różnej strukturze procesu technologicznego

D

• scharakteryzować typy produkcji

P

• przedstawić graficznie gniazdowe i liniowe rozmieszczenie stanowisk roboczych

D

• sklasyfikować materiały według określonych kryteriów

P

• wyjaśnić wpływ rozmieszczenia stanowisk roboczych na długość cyklu produkcyjnego, koszty produkcji
  i wykorzystanie zasobów produkcyjnych

R

• określić czynniki występujące w procesie produkcji

P

• obliczyć i zinterpretować wskaźniki dotyczące zużycia materiałowego, zapasów, zdolności produkcyjnej, rytmiczności produkcji i jakości produkcji

R

-     zakwalifikować wyroby do określonych typów
i rodzajów produkcji

P

-    obliczyć i zinterpretować: normy dotyczące przedmiotów i środków pracy, zdolności produkcyjnej maszyn
i urządzeń całego przedsiębiorstwa oraz wskaźniki rytmiczności produkcji

R

• ustalić zapotrzebowanie na materiały w ujęciu ilościowym, jakościowym
  i czasowym

R

2.Działalność przedsiębiorstw handlowych

• rozpoznać podmioty
  i formy sprzedaży występujące
  w obrocie towarowym

K

• sklasyfikować przedsiębiorstwa handlowe według różnych kryteriów

R

• scharakteryzować formy rynków zorganizowanych, np. giełdy towarowe, aukcje, przetargi, targi i wystawy

P

-     obliczyć i zinterpretować wskaźniki służące do oceny gospodarki zapasami towarowymi

D

• identyfikować podstawowe pojęcia z zakresu handlu

K

• wymienić podstawowe czynności wykonywane w działalności handlowej

P

• zidentyfikować wskaźniki dotyczące obrotu towarowego

K

• scharakteryzować rodzaje zapasów towarowych

p

3.Działalność przedsiębiorstw usługowych

• wskazać czynniki mające wpływ na rozwój usług

P

• sklasyfikować usługi według różnych kryteriów, np. ze względu na przeznaczenie, rodzaj nabywców, rodzaj i charakter wykonywanej pracy

R

• scharakteryzować usługi

P

• scharakteryzować etapy wdrażania outsorsingu w przedsiębiorstwie

D

• wymienić czynności związane ze świadczeniem usług

K

-      wyjaśnić korzyści i zagrożenia outsorsingu

R

• wyjaśnić pojęcie outsorcingu

K

• rozpoznać formy outsorcingu

P

-      wymienić obszary outsorsingu

P

4.Zakłada i prowadzi działalność gospodarczą

• systematyzuje etapy przygotowania do podjęcia działalności gospodarczej

K

• dobrać formę organizacyjno-prawną do rodzaju i zakresu działalności gospodarczej

R

• dobiera formę organizacyjno-prawną do rodzaju i zakresu działalności gospodarczej

P

• wybrać formę opodatkowania działalności gospodarczej

R

• wybiera formę opodatkowania działalności gospodarczej

P

• przygotować dokumentację niezbędną do zarejestrowania i uruchomienia działalności gospodarczej

R

• przygotowuje dokumentację niezbędną do zarejestrowania i uruchomienia działalności gospodarczej

P

• klasyfikuje składniki majątku przedsiębiorstwa

R

• rozróżnia źródła finansowania wydatków związanych z podjęciem i prowadzeniem działalności gospodarczej, np. kredyty bankowe, leasing, franchising

P

-      określić koszty i przychody z działalności jednostki organizacyjnej oraz obliczyć dochód jednostki organizacyjnej

D

• rozróżnia składniki majątku przedsiębiorstwa

K

• posługuje się pojęciami: koszt, wydatek, wpływ środków pieniężnych, przychód, dochód

K

• określa koszty i przychody z działalności jednostki organizacyjnej

P

-     oblicza dochód jednostki organizacyjnej

P